Home » Văn hóa » ‘Ngôn ngữ không phải là rào cản của opera’
‘Chúng tôi không hát opera bằng tiếng Việt, nhưng điều đó không ngăn khán giả VN thưởng thức và nắm bắt được cảm xúc của tác phẩm’ là lời khẳng định của giọng nam cao Fernando de la Mora, người sắp biểu diễn trong chương trình Hòa nhạc Hennessy.

Hòa nhạc Hennessy (Hennessy Concert) lần thứ 15 tại Việt Nam năm nay diễn ra tối 22/4 tại Nhà hát Lớn, Hà Nội, với ba nghệ sĩ nổi tiếng quốc tế: giọng nam cao Fernando de la Mora (Mexico), giọng nữ cao Norah Amsellem (Pháp), giọng nam trầm Hao Jiang Tian (Trung Quốc). Chiều 20/4, buổi họp báo giới thiệu đêm nhạc với sự có mặt của ba nghệ sĩ được tổ chức tại Hà Nội.

Ba nghệ sĩ opera Hao Jiang Tian (Trung Quốc), Fernando de la Mora (Mexico) và Norah Amsellem (Pháp) trong buổi họp báo chiều 20/4 ở Hà Nội.
(Từ trái sang) Ba nghệ sĩ opera Hao Jiang Tian (Trung Quốc), Fernando de la Mora (Mexico) và Norah Amsellem (Pháp) trong buổi họp báo chiều 20/4 ở Hà Nội.

Fernando de la Mora sinh năm 1958 tại Mexico, ngôn ngữ mẹ đẻ là tiếng Tây Ban Nha, nhưng ông chủ yếu biểu diễn bằng hai thứ tiếng Pháp, Italy. Bản thân ông cũng được đánh giá là có chất giọng phù hợp với các tác phẩm opera của hai nước này. Nghệ sĩ nói: “Sắc màu trong giọng hát của tôi phù hợp với opera Pháp và Italy, tôi cũng có thể phát âm những câu dài và khó khi thể hiện các tác phẩm của hai nước này”.

Mặc dù vậy, theo giọng nam cao người Mexico, ngôn ngữ không phải là rào cản trong opera. Tại đêm hòa nhạc tối mai, de la Mora sẽ hát chủ yếu bằng tiếng Pháp và tiếng Italy. Nam nghệ sĩ cho rằng, công chúng Việt Nam có thể không hiểu ngôn ngữ, nhưng trước đó có thể xem bản text để nắm nội dung vở opera, để biết nghệ sĩ đang hát về cái gì, từ đó có thể cảm nhận vở diễn dễ dàng hơn.

“Với opera, không phải lúc nào bạn cũng nghe được lời, kể cả khi chúng tôi hát bằng thứ tiếng bạn thông thạo. Quan trọng là bạn đặt mình vào trạng thái tình cảm của nhân vật và nắm bắt được cảm xúc”, de la Mora đưa ra lời khuyên cho công chúng trong đêm diễn.

Giọng nam cao Fernando de la Mora đã có 25 năm biểu diễn opera và đảm nhận nhiều vai chính
Giọng nam cao Fernando de la Mora đã có 25 năm biểu diễn opera và đảm nhận nhiều vai thành công như Hoffman trong vở “Les Contes d’Hoffmann”, Werther trong vở opera cùng tên, Romeo trong “Romeo và Juliette”, Don José trong “Carmen”, Des Grieux trong vở “Manon” và Macduff trong “Macbeth”.

Giọng nam trầm Hao Jiang Tian (Trung Quốc), người cũng biểu diễn trong Hòa nhạc Hennessy ở VN lần này, từng nghĩ bản thân gặp nhiều khó khăn khi hát tiếng Pháp và Italy vì tiếng Trung quá khác so với hai thứ tiếng kia. Nhưng sau đó, Hao Jiang Tian nhận ra rằng, với opera, người nghệ sĩ phải xây dựng mọi thứ từ đầu.

“Giống như khi xây nhà mới, bạn làm mới từ đầu thì dễ hơn là bạn nắn nhà cũ thành nhà mới. Có nhiều thứ phải phá bỏ. Ở đây cũng vậy, để hát một bản opera hoàn hảo bằng một thứ tiếng khác, bạn không thể chỉ thay đổi một chút giọng hát hay cách phát âm mà phải tạo ra những màn biểu diễn hoàn toàn mới”, de la Mora nói.

Ban đầu ông thấy cách hát của opera khá kỳ lạ và không nghĩ mình có thể yêu thích môn nghệ thuật này. Nhưng dần dần, cùng với năng khiếu ngày càng bộc lộ rõ, tình yêu của ông với opera càng lớn dẫn lên. Khi được hỏi tại sao chọn opera là sự nghiệp để theo đuổi, Fernando de la Mora tự hào nói: “Thực chất, opera đã chọn tôi”.

Fernando de la Mora không thể nhớ chính xác thời điểm khởi nghiệp opera hay từ lúc nào bắt đầu diễn các vai chính, nhưng lại có thể kể lại chính xác những gì người thầy dạy đã nói khi khuyến khích ông theo đuổi opera hay khi giao cho ông những vai chính đầu tiên. “Hãy đặt tất cả những thứ bạn có lên mặt bàn cho mọi người cùng thấy”, người thầy đã nói, ý khích lệ cậu học trò thể hiện hết khả năng của bản thân mình. Đến nay, de la Mora đã có khoảng 25 năm biểu diễn opera chuyên nghiệp.

Với de la Mora, opera là môn nghệ thuật
Với de la Mora, opera là môn nghệ thuật “không biên giới”. Mặc dù đòi hỏi cao về kỹ thuật, cốt lõi của opera vẫn là sự truyền cảm.

Opera rất phức tạp và là sự kết hợp của nhiều môn nghệ thuật, trong đó có văn học, kịch, âm nhạc…, đòi hỏi ở người nghệ sĩ những khả năng đa dạng khi biểu diễn chứ không chỉ cần giọng hát. de la Mora cho rằng những ai đã tìm hiểu và hiểu opera thì không thể không yêu môn nghệ thuật này.

“Giá trị của opera cũng không phải đến từ những thứ chúng ta thường nói như giọng hát hay, đẹp hay điêu luyện. Giá trị đó nằm ở chỗ, nếu bạn muốn làm mọi người phải khóc thì khi nghe bạn hát, họ khóc. Bạn phải làm cho khán giả cảm thấy điều bạn đang cảm thấy. Hãy thể hiện những gì có trong trái tim bạn”, giọng nam cao Mexico nhắn nhủ.

Trong đêm diễn ở Nhà hát Lớn, de la Mora cùng Norah Amsellem vào vai đôi tình nhân Manon và Des Grieux trong vở opera “Manon” của Jules Massenet. Sau đó, de la Mora – và Hao Jiang Tian sẽ song ca một trích đoạn trong vở “Les pêcheurs de perles” (The Pearl Fishers/ Những ngư dân Đảo Ngọc) của nhà soạn nhạc Georges Bizet. Cuối cùng, cả ba nghệ sĩ sẽ phối hợp diễn vở “Faust” bất hủ của Charles Gounod.

Norah Amsellem (Pháp) sở hữu giọng nữ cao. Cô đã thể hiện thành công nhiều vai diễn như Mimi trong vở La Bohème, nhân vật Manon trong vở opera cùng tên của Massenet, Liu trong vở Turandot, Micaela trong vở Carmen, Gilda trong vở Rigoletto, Leila trong vở Les pêcheurs de perles, Juliette trong Roméo và Juliette, Bá tước phu nhân trong vở Đám cưới của Figaro… Norah từng hát chung với nhiều giọng nam cao nổi tiếng, trong đó có huyền thoại Placido Domingo.

Hao Jiang Tian (Bắc Kinh, Trung Quốc) được công nhận là một trong những giọng nam trầm tài năng nhất hiện nay thuộc dòng nhạc kịch. Ông đã có hơn 1.300 buổi biểu diễn trên khắp thế giới với 40 vai trong các vở opera. Đối với nền nhạc kịch đương đại Trung Quốc, Hao đóng góp vai trò lớn, với diễn xuất trong các tác phẩm nổi tiếng như: vai Tướng quân Vương trong vở Vị Hoàng đế đầu tiên của nhà soạn nhạc Tan Dun, biểu diễn chung với nam danh ca Placido Domingo tại Nhà hát Metropolitan; vai Nhà thơ Lý Bạch trong vở opera cùng tên; vai Chang trong vở Con gái nhà Bonesetter của nhà soạn nhạc Stewart Wallace dựa theo tiểu thuyết của Amy Tan; vai Ricci trong vở Cung điện ký ức của Matteo Ricci…

Hao Jiang Tian cũng đã dàn dựng một chương trình độc diễn mang tên From Mao to the Met (Từ Cách mạng Văn hóa đến Nhà hát opera Metropolitan), với nội dung dựa trên cuốn tự truyện của ông.

Pham Mi Ly

Theo vnexpress


Chưa có ý kiến... bạn sẽ là người đầu tiên đưa ra ý kiến!

Ý kiến bạn đọc