Theo một nghiên cứu mới đây được đăng trên tờ Nature Geoscience ấn bản online, những trận động đất lớn thường kéo theo các dư chấn ở những khu vực xung quanh, tuy nhiên, chúng lại không có mối liên quan nào đến các trận động đất ở những vùng lãnh thổ khác.

Các nhà nghiên cứu không tìm thấy mối liên hệ giữa các trận động đất lớn vừa xảy ra ở Nhật, Christchurch và Chile (Nguồn: Martin Bernetti/AFP)

Nghiên cứu mới đã phân tích tất cả những trận động đất lớn từ 7 độ Richter trở lên.

Tác giả nghiên cứu – Tiến sĩ Tom Parsons thuộc Cục Khảo sát Địa chất Hoa Kỳ và đồng tác giả Aaron Velasco thuộc Đại học Texas, đã tiến hành phân tích các trận động đất xảy ra trong vòng 30 năm qua và kiểm tra về mặt thời gian liên quan để xem liệu chúng có phải là tác nhân gây ra các trận động đất lớn khác hay không.

Kết quả cho thấy sau trận động đất, nguy cơ xảy ra dư chấn ở những khu vực nằm gần tâm chấn là rất cao. Tuy nhiên, ở những khu vực cách xa bán kính của nơi xảy ra động đất từ 2 – 3 lần thì chỉ xảy ra những dư chấn rất nhỏ.

Tiến sĩ Parson cho biết: “Cũng khó có thể tránh khỏi sự hoài nghi về mối liên hệ giữa các trận động đất lớn liên tục xảy ra tại Christchurch, New Zealand rồi đến Nhật và Chile. Nếu chỉ nhìn vào bề ngoài thì người ta có thể cho rằng giữa chúng có mối liên quan. Tuy nhiên, để có câu trả lời thích đáng thì cần phải xem xét và nghiên cứu rất nhiều trận động đất lớn và kể cả các dư chấn khác nhau. Đó là điều chúng tôi đang cố gắng tìm hiểu”.

Sóng địa chấn

“Khi xảy ra động đất lớn như ở Nhật vừa qua, nó giải phóng ra sóng địa chấn, trong đó có một vài sóng này bị kẹt lại trong lớp vỏ trái đất. Sóng địa chấn thường có biên độ dao động trên 20-30 km và với tốc độ 4-5 km/giây”, Tiến sĩ Parsons giải thích.

Chính vì vậy nên ở những khu vực cách nơi xảy ra trận động đất chính khá xa thì người ta vẫn có thể dò tìm được sóng địa chấn trên bản đồ địa chấn. Đây được xem là một trong những nguyên nhân chính gây ra những trận động đất khác tiếp theo.

Tiến sĩ Parsons cho biết nghiên cứu mới này bắt nguồn từ một nghiên cứu được đăng trên tờ Nature Geoscience vào năm 2008 khi các nhà khoa học phát hiện ra những trận động đất trên thế giới. Nghiên cứu vào năm 2008 này cho thấy các vết nứt trên vỏ trái đất do sóng địa chấn gây ra sau các trận động đất lớn chính là tác nhân gây ra các vụ động đất khác tiếp theo.

“Những trận động đất nhỏ có liên quan đến các trận động đất lớn có thể được phát hiện ra bằng cách nhìn vào bản đồ sóng địa chấn ở những khu vực xung quanh”, Tiến sĩ Parsons nói.

Tiến sĩ Parsons cho biết thêm khi các nhà khoa học tập hợp tất cả các thông tin thu thập được, điều thú vị mà họ phát hiện thấy là trên thế giới có rất nhiều các đợt dư chấn xảy ra ở tất cả mọi nơi, trong đó có Úc. Ông nhận định: “Điều đó cho thấy xét về cơ bản, cả hành tinh này đã trở thành một ‘khu dư chấn’ sau khi những trận động đất lớn xảy ra”.

Theo Tiến sĩ, trong nhiều trường hợp, rất khó để có thể xác định được cường độ của những trận động đất phát sinh vì chúng thường rất nhỏ, chỉ khoảng 3 độ Richer và ít để lại dấu vết dư chấn.“Vì vậy, một câu hỏi được đặt ra ở đây là: nếu các đợt dư chấn xảy ra sau động đất có cường độ nhỏ thì tại sao chúng ta lại phải lo lắng về nguy cơ có thể xảy ra những trận động đất lớn tiếp theo -?”, Tiến sĩ Parson đặt vấn đề.

Phát hiện đáng ngạc nhiên

Để trả lời cho câu hỏi trên, Tiến sĩ Parsons và Tiến sĩ Velasco đã cẩn thận xem xét lại 200 trận động đất có cường độ từ 7 độ Richter trở lên trong vòng 30 năm qua và các đợt dư chấn xảy ra sau những trận động đất đó nhằm tìm ra mối liên hệ giữa các trận động đất lớn với các đợt dư chấn có cường độ từ 5 độ Richter trở lên.

Tiến sĩ Parsons cho biết: “Có thể nói thông tin về tất cả các trận động đất từ 5 độ Richter trở lên đều được lưu giữ ở rất nhiều nơi trên thế giới. Vì vậy, chúng tôi có đầy đủ dữ liệu về những trận động đất xảy ra trong vòng 30 năm qua. Chúng tôi đã tiến hành nghiên cứu mối liên hệ trên nhưng không tìm thấy manh mối nào”.

Bản thân nhóm nghiên cứu của ông Parsons cũng khá ngạc nhiên về kết quả nghiên cứu này. Vì vậy, hiện nay họ đang cố gắng tìm hiểu rõ hơn đặc tính vật lý của hiện tượng động đất.

Theo bayvut